DUMANLAR IÇINDE BIR ÜLKE by Nazan Saatci on May 30, 2011

DUMANLAR IÇINDE BIR ÜLKE

by Nazan Saatci on May 30, 2011



Küçük bir kiz çocugunun tek basina verdigi savas bugün sizlere bu makaleyi yazmama sebep oldu. Cani gönülden Face book’ undaki kisileri uyaran, tanimadigi bu yüzlerce insan için hasta olacaklar, ölecekler diye iç geçiren, insani sorumluluklari omuzlarina almis, bu yola kalbini koymus koca yürekli bir kiz çocugu. Ismi Doga. Belli ki ailesi de doga asigi güzel insanlar, kizlarina Doga ismini vermisler.

Doga Eker 9 yasinda. Hobileri arasinda, belgesel filim çekmek, dogayi korumak, sigaranin zararlarini anlatmak, her türlü dogal yasanti ve hayvanlar için çalismak, sosyal sorumluluk projelerine destek olmak var. Simdiden yolunu çizmis, ilerde Doga Eker ismini çok duyacaksiniz, bunu hissediyorum. Haksiz mi ya Doga?

Canimiz gibi sevdigimiz dostlarimiz arasinda, paket paket sigara içen sevdiklerimiz var ve onlar olayin farkinda bile degiller. Kiz arkadasim senelerce içti ve sadece bir ay kadar hasta oldugunu ögrendi.Onun da yarisinda akciger kanseri yüzünden kendisine verilen uyusturucularla bilincini kaybetmis olarak. Sevgili Nihal genç yasinda hasta olduguna idrak bile edemeden öldü.

Eskiden sigara reklamlari varmis, bende biraz hatirliyorum. 1970 yilinda Amerika baskani Richard Nixon bu konuda reklam verilmesini yasaklayan kanunu imzaliyor. Bu sigara endüstrisine vurulan önemli bir darbe. Baskan Nixon’a tanistrilmam New York’ta ölümünden kisa bir süre önce olmustu. Çok soguk bir aralik ayi idi. El sikisirken onun hayatindaki inis çikislar, hatalar ve skandallar benim için önemini kaybetmisti. Bu yasli adama sadece neden oldugu bu durum için bile sempati duyabilecegimi hissetmistim. Çok geçmedi 1994 Nisan ayinda ölüm haberini isittik. Bir resmimiz olacakti, sanirim onu bulmaliyim.

Hipnoterapi okulunda bize söyle demislerdi; “Insanlar ilk sigaraya meraktan ve bir gruba dahil olabilmek duygusu ile baslar.” Büyümüs olmak, arkadas grubu arasina katilmak gençler için çok önemli bir duyguymus. Bu duyguyu ben kendimden biliyorum. O zamanlar ilk özel havayolu olan Bursa Hava Yollari yurt disi seferleri yapiyordu ve ben bu havayolunda kabin amiri olarak bir yil firma kapanana kadar uçmustum. Nedenini bilseniz gülersiniz. Ülkemizde yurt disina çikma yasagi vardi o yillarda. Ingiltere’de yasayan ablami görmek için hostes olmustum. Hostes kizlar her defasinda “hadi sen de iç bir sigara da sohbete katil” dediklerinde onlari kirmamam gerektigini düsünürdüm. Korkumdan içime hiç çekemedigim sigara bende dudak tiryakiligini geçmemis, bir senelik sigara maceram hava yollarinin kapanmasiyla da bitmisti. Ben sansliydim ama unutmayin ki sizler sigaradan çabuk kopacak kadar sansli olmayabilirsiniz.

400 Bilyon dolarlik kazanç saglayan, dünyanin en büyük endustürilerinden biri olan ve bu sebeptendir ki yasaklanmalari mümkün olamayan sigara üreticileri aslinda her içinize çektiginizde cigerlerinize biraz nikotin dolduruyorlar. Ve bu bagimlilik yapan madde ile birlikte, karbon monoksid gibi zehirli maddelerin yani sira 200 karisik kimyasal birlesim ve 4000 çesit direk maddeyi de sizler cigerlerinize mutlu mutlu çekiyorsunuz. 43 tanesinin kansorejen ihtiva ettigi yani kanser yaptigi zaten kanitlanmis. Tütünün bozulmamasi için kullanilan böcek ilaçlari arsenik, siyanürün yani sira uyaricilar, zevk vericiler ve aromatik maddeler de cabasi.

“Aman batti balik yan gider” diyen seslere de bir sözum var tabi. Sevenleriniz sizi bir gün hortumlara bagli yatakta görmekten nefret edecekler. Bunu ne kendinize ne de onlara yapmaya hakkiniz yok.

Bir çogunuz hergün sigara paketi için para bulmaya çalisip çocuklarinizin rizkindan keserken, o üreticilerin çocuklari iyi okullara gidip, pahali arabalara biniyorlar. Üstelikte bizleri ikinci sinif vatandas görerek. Nasil mi? Sizlerin parasiyla. Eee unutmamak lazim, damlaya damlaya göl oluyor. Onlar göllerini yaparken sizler kendinizi kurutuyorsunuz. Zavalli cigerlerinizin içindeki minicik petekler katran ile doluyor. Öyle ki temizlenmesi imkansiz, çünkü ciger içi açilip ameliyat edilebilen bir organ degil. Ciger vücudumuzun en hassas organlarindan birisi.

Aslinda uyusturucu bagimliligi ile nikotin bagimliligi birbirine çok benzer.Nikotin bagimlilik yapar, sigarayi o yüzden birakamazsiniz. Sigara kullanicilarinda iki tip bagimlilik beraber görülür. Önceleri psikolojik sonralari fiziksel.

Size bir hikaye:
Bir tavsan varmis, küçücükken arkadaslarindan koparilip laboratuvara konmus. Orada ona sadece yem vermisler ve deneyler için bol bol sigara içirmisler. Zavalli tavsancik havucun tadini hiç bilmemis, marulu hiç tatmamis, temiz havayi, günesi hiç görememis, kafes içinde yasayip ölüme mahkum edilmis. Yakin bir bahçede yasiyormus tavsan arkadaslari. Birgün bir araya gelip karar almislar. “Gidip arkadasimizi kurtaralim” demisler ve gizlice girip laboratuvara kaçirmislar arkadaslarini. Zavalli tavsancik cok mutlu olmus. Bütün gün kosmus, havuç yemis, marul yemis, temiz havayi doldurmus cigerlerine. Ama bir ara bakmislar ortadan kaybolmus tavsancik, aramis bulamamislar. Megerse tavsan o arada laboratuvarin kapisini açip içeri girmek için çilgin gibi ugrasiyormus. ”Hey arkadas” demis bir tanesi “Delimisin sen?”Biz seni kurtardik sen hala içeri girmeye çalisiyorsun., öleceksin orada.” Yok demis tavsan bir nefes çekeyim, gelirim yine.” Sakin siz bu tavsancik gibi olmayin. O kafesten çikmak zordur. Bagimliliklardan kurtulmak hiç de kolay degildir.

Sigara, içindeki karisimlar neticesi vücuda % 20 seker kazandirir. Bu bir diyabet hastasi için vücuda gizli seker alimidir ki çok fazla bir miktar sayilir.Eger kisi sigarayi birakinca kilo aldigini söylüyorsa birde vücuduna dogrudan verdigi sekeri göz önünde bulundurmali.

Yine sizin için bazi önemli bilgiler:
Nikotin çekildigi andan itibaren 10 saniye içinde beyninize ulasip anne sütü dahil vücudun bütün organlarina nüfuz eder. Birçok sigara firmalari son 1997 den beri sigaranin içine koyduklari nikotin miktarini % 11 arttirmistir. Normal sigara kullanicisinin kaybedebilecegi yas süresi, sahsa göre degisip 14 yila kadar çikabilir. Vücudun direnç sistemi çok fazla çalismak zorunda kaldigi için kisiler virüslere ve hastaliklara daha az dayanikli olurlar ve yine kemik erimesi, diyabet, kulak iltihabi, menopoz, erken yaslanma ve her türlü kanser sigaranin neden oldugu kaçinilmaz gerçeklerdendir.

Erken yaslandigini düsünen çogu insan, hayatin kendilerine iyi davranmadigini düsünür. O güzel emaneti, Rabbimizin o akil almaz fabrikasini nasil hor kullandiginin farkinda bile olmaz. Ciltler bozulur, disler sararir, hatta parmaklar bile. Birde çevrelerine yaydiklari aci bir koku vardir.

Bence sigara içen herkes, su anda bu yaziyi okuyorsa, bu dakikada ailesine ve kendine bir iyilik yapmali, birakmali sigarayi. Zevkten, üzüntüden gibi bahaneleri bir yere birakip önce bagimli oldugunu kabul etmeli, sonra yardim almali. Benim ülkemin insanlari mis kokuludur ve onlarin evlerinde piril piril nice Doga Eker’ler var. Biz dünya üzerinde ikinci sinif vatandas olmayi kabul etmeyelim. Biz tertemiz, gururlu, saglikli nesiller yaratalim. Kisacasi dumanlar içinde bir ülke olmayi reddedelim.

Bugün dostlariniza bir iyilik yapip bu yaziyi paylasin. Kimbilir, belki çevrenizdeki bir genci bilinçlendirir, bir arkadasinizi hastaliklardan korursunuz. Kimbilir belki bir guzellige neden olursunuz.

Sizlere en içten sevgilerimi yolluyor, güzel günler diliyorum.

Nazan Saatçi
Mayis 2011 / U.S.A